
चीनसह इतर काही देशांमध्ये कोरोनाचा संसर्ग पुन्हा वाढू लागला आहे. अचानक वाढत असलेल्या या संसर्गामुळे भारताने अधिकची खबरदारी घेण्यास सुरुवात केली आहे. तसेच, केंद्राच्या सूचनेनंतर राज्य सरकारनेही पाऊले उचलली आहेत. महाराष्ट्र सरकारने कोरोना नमुन्यांच्या जीनोम सीक्वेन्सिंग करणार असल्याचे जाहीर केले आहे. यासंदर्भात केंद्राने राज्यांना काही मार्गदर्शक सूचना केल्या होत्या.
जीनोम सीक्वेन्सिंग म्हणजे काय?
जीनोम सिक्वेन्सिंग हा एका प्रकारे विषाणूचा बायोडेटा असतो. एखादा विषाणू कसा आहे? त्याचा आकार किती आहे? यासंदर्भातील सर्व माहिती जीनोममधून मिळते. विषाणूबद्दल जाणून घेण्याच्या पद्धतीला जीनोम सिक्वेन्सिंग म्हणतात. यामधूनच कोरोनाच्या नव्या स्ट्रेनबद्दल माहिती मिळते. मानवी पेशींच्या भोवती अनुवांशिक पदार्थ असतात ज्याला डीएनए आणि आरएनए असे म्हणतात. या सर्वांच्या समूहाला जीनोम असे म्हणतात.
सोप्या भाषेत, जीनोम सिक्वेन्सिंग हे व्हायरसच्या बायोडेटासारखे आहे. व्हायरस कसा असतो, तो कसा दिसतो, याची माहिती जीनोममधून मिळते. या विषाणूच्या प्रचंड समूहाला जीनोम म्हणतात. व्हायरसबद्दल जाणून घेण्याच्या पद्धतीला जीनोम सिक्वेन्सिंग म्हणतात. त्यातूनच कोरोनाचा नवा प्रकार समोर आला आहे. मुळात, मानवी पेशींमध्ये डीएनए, आरएनए नावाची अनुवांशिक सामग्री असते. या सर्व पदार्थांना एकत्रितपणे जीनोम म्हणतात. तर स्ट्रेनला वैज्ञानिक भाषेत जनुकीय प्रकार म्हणतात. सोप्या भाषेत याला विविध रूपे देखील म्हणता येतील. त्यांची क्षमता बदलते. त्यांचा आकार आणि त्यांच्या स्वभावातील बदल देखील पूर्णपणे भिन्न आहेत.