रंगांचा सण अगदी जवळ आला आहे. होळी हा हिंदू संस्कृतीतील सर्वात लोकप्रिय उत्सवांपैकी एक आहे, जो वसंत ऋतूच्या आगमनाचे आणि वाईटावर धार्मिकतेचा विजय दर्शवितो. हा उत्सव दोन दिवस चालतो, ज्याची सुरुवात छोटी होळीपासून होते, ज्याला होलिका दहन असेही म्हणतात, त्यानंतर धुलंडी किंवा रंगांची होळी खेळतात. प्रदेशानुसार वेगवेगळ्या दिवशी होळी खेळली जाते.
होलिका दहन हे अध्यात्मिक दृष्टीने महत्त्वाचे आहे. भाविक एकत्र येऊन होलिका दहन करतात, प्रल्हाद आणि होलिकाच्या प्राचीन आख्यायिकेचे स्मरण करण्यासाठी पवित्र अग्नी पेटवतात. हा विधी भक्ती आणि सद्गुणांच्या विजयाचे प्रतिनिधित्व करतात. ही परंपरा आपल्याला आठवण करून देते की श्रद्धा आणि चांगुलपणा नेहमीच अहंकार आणि द्वेषावर विजय मिळवतात.
कधी आहे होलिका दहन २०२५
फाल्गुन या हिंदू महिन्यात होळी साजरी केली जाते, जी सहसा ग्रेगोरियन कॅलेंडरमध्ये फेब्रुवारी किंवा मार्चमध्ये येते. २०२५ मध्ये येते. छोटी होळी १३ मार्च रोजी साजरी केली जाईल आणि त्यानंतर १४ मार्च रोजी रंगांची होळी खेळली जाईल.
होलिका दहन विधी रात्रीच्या वेळी अग्नी पेटवून केला जातो, जो नकारात्मकतेचे शुद्धीकरण आणि सकारात्मकता आणि समृद्धी आणण्याचे प्रतीक आहे. कुटुंबे आणि समुदाय वाईट प्रभावांपासून आशीर्वाद आणि संरक्षण मिळविण्यासाठी अग्नीभोवती जमतात.
होलिका दहन पूजा करण्यासाठी विधी पायऱ्या
अग्नीची तयारी : लाकूड, वाळलेली पाने आणि शेणाच्या गोळ्यांचा ढीग मोकळ्या जागेत ठेवला जातो, जो होलिकाचे प्रतीक आहे.
पवित्र धागा बांधणे : अग्नी पेटवण्यापूर्वी, भक्त तीन किंवा सात वेळा लाकडाच्या ढिगाऱ्याला पांढऱ्या पवित्र धाग्याने गुंडाळतात, जे संरक्षण आणि पावित्र्य दर्शवते.
पूजा साहित्य अर्पण करणे : पवित्र पाणी (गंगाजल), कुंकू, फुले आणि हळदीने अग्नीची पूजा केली जाते, ज्यामुळे दैवी आशीर्वाद मिळतो.
अग्नी प्रज्वलित करणे : वाईटावर चांगल्याचा विजय दर्शविणारे पवित्र स्तोत्रे आणि मंत्र जपताना अग्नी प्रज्वलित केला जातो.
धान्य भाजणे : हिरवे धान्य, गव्हाचे बलियान (गव्हाचे कणसे) आणि नारळ अग्नीत भाजले जातात, जे नंतर कुटुंब आणि मित्रांमध्ये प्रसाद म्हणून वाटले जातात.
परिक्रमा (प्रदक्षिणा): भाविक आनंद, समृद्धी आणि नकारात्मक उर्जेपासून संरक्षणासाठी प्रार्थना करताना अग्नीभोवती फिरतात.
विधी करण्यासाठी, खालील वस्तू आवश्यक आहेत:
गंगाजल (पवित्र पाणी)
गाईच्या शेणाची माळ
अक्षत (अखंड तांदूळ)
फुले
रोली आणि मोळी (पवित्र धागा)
गूळ
हळद
मूग डाळ
बताशे (साखरेच्या डिस्क)
गुलाल (रंगीत पावडर)
नारळ
गव्हाचे बलियान (गव्हाचे कणसे)
होलिका दहन विधीच्या वेळी काय करावे आणि काय करू नये
हा विधी योग्य आणि आदराने पार पडावा यासाठी काही पद्धती पाळल्या पाहिजेत, तर काही टाळल्या पाहिजेत:
काय करावे
होलिका दहन मुहूर्ताच्या वेळी त्याचे आध्यात्मिक फायदे जास्तीत जास्त व्हावेत यासाठी विधी करा.
खुल्या जागेत शेकोटी पेटवली जाईल आणि त्यामुळे धोका निर्माण होणार नाही याची खात्री करा.
शुद्ध हेतूने प्रार्थना करा आणि समृद्धी, आनंद आणि संरक्षणासाठी आशीर्वाद मागा.
कुटुंब आणि मित्रांसोबत सद्भावना आणि आशीर्वादाचे प्रतीक म्हणून भाजलेला प्रसाद वाटून घ्या.
शेकोटीभोवती परिक्रमा करताना विष्णू मंत्र आणि प्रार्थना म्हणा.
काय करू नये :
अग्नीत प्लास्टिक किंवा हानिकारक पदार्थांचा वापर टाळा, कारण ते अनादरकारक आणि पर्यावरणाला धोकादायक आहे.
विधी दरम्यान भांडण करू नका किंवा नकारात्मक वर्तन करू नका, कारण हा एकता आणि सकारात्मकतेचा काळ आहे.
पूजेदरम्यान काळा किंवा अशुभ रंग घालणे टाळा.
पवित्र भेटवस्तूंचा अनादर करू नका आणि पूजा शुद्धता आणि भक्तीने केली जाईल याची खात्री करा.
(Disclaimer: या लेखातील मुद्दे आम्ही केवळ माहिती म्हणून वाचकांपर्यंत पोहोचवत आहोत. याद्वारे आम्ही कोणत्याही प्रकारचा दावा करत नाही. त्यामुळे तज्ज्ञांचा सल्ला घेणं आवश्यक आहे.)
