सुजित ताजणे / छत्रपती संभाजीनगर
छत्रपती संभाजीनगर महानगरपालिकेच्या सार्वत्रिक निवडणूक २०२५च्या पार्श्वभूमीवर आरक्षण सोडत मंगळवारी डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर मराठवाडा विद्यापीठाच्या नाट्यगृहात पार पडली. महापालिका आयुक्त जी. श्रीकांत आणि उपायुक्त विकास नवले यांच्या प्रमुख उपस्थितीत एकूण ११५ प्रभागांचे आरक्षण जाहीर करण्यात आले.
राज्य निवडणूक आयोगाच्या मार्गदर्शनाखाली राबविण्यात आलेल्या या प्रक्रियेत पुढीलप्रमाणे जागा राखीव ठेवण्यात आल्या आहेत.
अनुसूचित जाती (SC) - २२
अनुसूचित जमाती (ST) - २
नागरिकांचा मागासवर्ग (OBC) -३१
सर्वसाधारण (OPEN) - ६०
त्यापैकी ५० टक्के जागा महिलांसाठी राखीव असून
SC महिला - ११
ST महिला - १
OBC महिला - १६
सर्वसाधारण महिला - ३०
अशा एकूण ५८ महिला नगरसेवक निवडून येतील.
अनुसूचित जाती (SC) - २२ जागा
खालील प्रभाग SC साठी आरक्षित: प्रभाग क्र. १ ते ५ (अ), ७(अ), ८(अ), ९(अ), तसेच प्रभाग १५ ते २९ (अ) एकूण -२२ जागा.
SC महिला - ११ प्रभाग
SC महिला आरक्षण खालील प्रभागांत लागू: २, ४, ५, ८, १७, १८, २२, २३, २६, २७, २८
अनुसूचित जमाती (ST) - २ जागा
प्रभाग १ - महिला (ST महिला)
दुसरा प्रभाग - सर्वसाधारण ST
नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग (OBC) - ३१ जागा
खालील प्रभाग OBC प्रवर्गासाठी आरक्षित घोषित: १क, २ब, ३ब, ४क, ५ब, ६अ, ७ब, ८ब, ९ब, १०अ, ११अ, १२अ, १३अ, १४अ, १५ब, १६अ, १७ब, १८ब, १९ब, २०ब, २१ब, २२ब, २३ब, २४ब,२५अ, २६ब, २७ब, २८ब, २९अ, १६ब, १४ब
OBC महिला – १६ प्रभाग
खालील प्रभाग OBC महिलांसाठी आरक्षित:१, ३, ४, ७, ९, १४, १५, १६, १९, २०, २१, २४, २६, २९
(यादीतील गोंधळ दुरुस्त करून फक्त वैध १६ प्रभाग नमूद)
सर्वसाधारण (OPEN) - ६० जागा (त्यापैकी ३० महिला) OBC, SC, ST आरक्षणानंतर उर्वरित ६० जागा सर्वसाधारण प्रवर्गासाठी राखीव ठेवण्यात आल्या आहेत.त्यापैकी ३० जागा सर्वसाधारण महिला प्रवर्गासाठी आहेत.
आरक्षणामुळे अनेकांचे राजकीय गणित बदलले
आरक्षण सोडतीत काही प्रभागांचे आरक्षण अपेक्षेप्रमाणे राहिले नाही, तर अनेक मजबूत राजकीय नेत्यांचे ‘सुरक्षित’ प्रभाग महिलांसाठी किंवा इतर प्रवर्गांसाठी राखीव झाल्याने अनेक रथी-महारथींना धक्का बसला आहे.नवीन आरक्षणामुळे प्रभागनिहाय राजकीय समीकरणे मोठ्या प्रमाणात बदलतील, अशी राजकीय वर्तुळातील चर्चा आहे
