मुंबई : राज्यातील विविध ६० कारागृहात ४० हजारांहून कच्चे व पक्के कैदी आहेत. यात गंभीर गुन्ह्यांत अटक पण अंडर ट्रायल कैदी याच्या मानसिकतेची तपासणी करण्याचा निर्णय राज्याच्या गृह विभागाने घेतला आहे. यासाठी १० डॉक्टर सेवा बजावणार असून गरज असल्यास कैद्यांच्या लाळेचे नमुने तपासणीसाठी घेण्यात येणार आहे.
अमेरिकेने अशा प्रकारचा प्रकल्प राबवला असून तिकडे यशस्वी झाला आहे. त्यामुळे राज्यातील कारागृहातील कैद्यांच्या मानसिकतेची तपासणी करण्यात येणार असून मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी ही या प्रकल्पाला हिरवा कंदील दिला आहे. देशातील हा पहिला प्रकल्प महाराष्ट्रात राबवण्यात येत असल्याचे राज्याच्या गृह विभागातील वरिष्ठ अधिकाऱ्याने सांगितले.
आर्थर रोड, भायखळा, कल्याण, तळोजा, लातूर, ठाणे, पुणे आणि नागपूर ही महाराष्ट्रातील आठ प्रमुख कारागृह असून राज्यात एकूण ६० कारागृह आहेत. देशविदेशातील ४० हजारांहून अधिक बंदीवान कारागृहात आहेत. यात गंभीर गुन्ह्यातील कैदी, कच्चे कैदी असून शिक्षा झालेले कैदी शिक्षा भोगत आहेत. तर राज्यात भायखळा व येरवड्यात महिला कारागृह आहेत.
राज्यातील कारागृहात बंदी जनांच्या जीवनात सकारात्मक बदल घडवणे, त्यांना समाजाच्या मुख्य प्रवाहात आणणे आणि त्यांचे पुनर्वसन, मानसिक स्थैर्यावर भर या उद्देशाने मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या संकल्पनेतून आणि पुढाकाराने कारागृहातील राज्यभरातील कैद्यांच्या मानसिकतेची तपासणी करण्याचा निर्णय राज्याच्या गृह विभागाने घेतला आहे. राज्यातील विविध कारागृहात देशविदेशातील बंदीवान असून त्यांचे पुनर्वसन करणे, त्यांना जीवनाच्या मुख्य प्रवाहात आणणे यासाठी राज्याच्या गृह विभागाच्या माध्यमातून रुद्रा प्रकल्प राबवण्यात येत आहे. पुढील १० वर्षे हा प्रकल्प राबवण्यात येणार असून यासाठी १८ लाख रुपये खर्चास राज्य सरकारने मंजुरी दिली आहे.
या प्रकल्पासाठी १० डॉक्टरांची नियुक्ती करण्यात आली असून ते राज्याच्या विविध कारागृहात जाऊन बंदीवानाच्या मानसिकतेचा अभ्यास करणार आहेत.
यानंतर दर तीन महिन्यांनी अहवाल सादर करणार असून त्यानंतर अहवालाचा अभ्यास करुन पुढील निर्णय घेण्यात येईल, असे गृह विभागातील अधिकाऱ्याने सांगितले.
राज्यातील ६० कारागृहांत
४० हजार बंदीवान
कैद्यांच्या मानसिकतेची तपासणी होणार
तपासणीत आजारी आढळ्यास
पुनर्वसन करणार
१० डॉक्टर करणार कैद्यांची तपासणी
आवश्यकता भासल्यास कैद्यांच्या
लाळेचे नमुनेही घेणार