नवी दिल्ली : भारताची आघाडीची अवकाश-तंत्रज्ञान स्टार्टअप कंपनी ‘गॅलॅक्स आय’ने आपल्या महत्त्वाकांक्षी उपग्रह मालिकेची घोषणा केली असून या मालिकेतील त्यांचा पहिला आणि सर्वात महत्त्वाचा उपग्रह ‘मिशन दृष्टी’ २०२६ च्या पहिल्या तिमाहीत प्रक्षेपित केला जाणार आहे. हे प्रक्षेपण ‘गॅलॅक्स आय’च्या मोठ्या उपक्रम कार्यक्रमाचे नेतृत्व करेल, ज्यात कंपनीचे २०२९ पर्यंत ८ ते १२ उपग्रह अवकाशात स्थापित करण्याचे उद्दिष्ट आहे. या उपग्रहांमुळे जवळपास रिअल-टाइम पृथ्वी निरीक्षण करण्याची क्षमता प्राप्त होईल, जी भू-अवकाशीय बुद्धिमत्तेच्या क्षेत्रात क्रांती घडवून आणणार आहे.
'मिशन दृष्टी' हा भारतातील खासगीरित्या तयार केलेला सर्वात मोठा उपग्रह असून त्याचे वजन १६० किलोग्राम आहे. विशेष म्हणजे, हा देशातील आतापर्यंतचा सर्वाधिक रिझोल्यूशन (उच्च-स्पष्टता) असलेला उपग्रह आहे. या उपग्रहात ‘गॅलॅक्स आय’चे खास सिंकफ्यूज ऑप्टो-एसएआर तंत्रज्ञान वापरले गेले आहे. हे तंत्रज्ञान सिंथेटिक ॲपर्चर रडार आणि उच्च-रिझोल्यूशन ऑप्टिकल सेन्सर्सला एकाच प्लॅटफॉर्मवर एकत्रित करते. या डिझाइनमुळे 'दृष्टी' कोणत्याही हवामानात आणि दिवसाच्या कोणत्याही वेळी सातत्यपूर्ण, उच्च-परिशुद्धतेचे छायाचित्रण प्रदान करू शकणार असून त्याला "सर्व-हवामान, सर्व-वेळ" पृथ्वी निरीक्षण म्हटले जात आहे.
सीमा पाळत
'दृष्टी' उपग्रह सरकार, संरक्षण संस्था आणि उपयोगिता, पायाभूत सुविधा, कृषी, वित्त आणि विमा यांसारख्या उद्योगांसाठी उपयुक्त ठरणार आहे. सीमा पाळत, आपत्ती प्रतिसाद आणि पायाभूत सुविधांचे निरीक्षण यासाठी त्याचा मुख्यत: उपयोग होणार आहे. या उपग्रहाचे रिझोल्यूशन १.५ मीटर इतके अप्रतिम आहे. म्हणजेच, प्रतिमेतील प्रत्येक पिक्सेल पृथ्वीवरील केवळ १.५ x १.५ मीटर क्षेत्र दर्शवतो. यामुळे पर्यावरणीय आणि रचनात्मक बुद्धिमत्तेमध्ये एक नवीन मानक स्थापित होईल.
