
नवी दिल्ली : चीनने दुर्मिळ पृथ्वी धातूंच्या निर्यातीवर लादलेल्या निर्बंधांमुळे देशातील ऑडिओ इलेक्ट्रॉनिक्स क्षेत्रातील २१,००० हून अधिक नोकऱ्या धोक्यात आल्या आहेत, असे उद्योग संघटनेने सरकारसोबत शेअर केलेल्या अंदाजात म्हटले आहे.
एप्रिलमध्ये, चीनने टर्बियम आणि डिस्प्रोसियमसारख्या दुर्मिळ पृथ्वी घटकांवर कठोर निर्यात परवाना लागू केला, जे ग्राहक इलेक्ट्रॉनिक्समध्ये वापरल्या जाणाऱ्या उच्च-कार्यक्षमता असलेल्या एनडीएफईबी (नियोडायमियम-आयर्न-बोरॉन) चुंबकांसाठी महत्त्वाचे इनपूट आहेत.
देशातील सर्वात जुन्या इलेक्ट्रॉनिक्स उद्योग संस्थेने म्हटले आहे की, या निर्णयामुळे जागतिक पुरवठा साखळी विस्कळीत झाली आहे, ज्यामुळे भारतातील वेगाने वाढणाऱ्या श्रवणीय आणि घालण्यायोग्य क्षेत्राला मोठा फटका बसला आहे आणि उपकरण निर्माते चीनमधून पूर्णपणे एकत्रित स्पीकर मॉड्यूल आयात करण्याकडे वळत आहेत. त्यामुळे घटक उत्पादनापासून ते पूर्ण झालेल्या चांगल्या आयात अवलंबित्वापर्यंत एक प्रतिगामी ट्रेंड निर्माण होतो. स्पीकर आणि ऑडिओ घटक उत्पादनात, विशेषतः नोएडा आणि दक्षिण भारतात, ५,०००-६,००० हून अधिक प्रत्यक्ष नोकऱ्या आणि १५,००० अप्रत्यक्ष नोकऱ्या धोक्यात आहेत, असे एलसिनाने अहवालात म्हटले आहे.
एलसिनाचा अंदाज आहे की, दुर्मिळ पृथ्वी धातू-आधारित चुंबकांचा वाटा साहित्याच्या बिलाच्या सुमारे ५-७ टक्के आहे आणि भारत त्याच्या एनडीएफईबी चुंबकाच्या गरजेच्या जवळजवळ १०० टक्के आयात करतो, ज्यामध्ये एकूण आयातीपैकी ९० टक्के चीनचा वाटा आहे.