नवी दिल्ली : भारतात एआय हब स्थापन करण्यासाठी गुगल पुढील पाच वर्षांत १५ अब्ज डॉलरची गुंतवणूक करेल. यामध्ये अदानी ग्रुपसोबत भागीदारी करून देशातील सर्वात मोठे डेटा सेंटर समाविष्ट असेल.
गुगलने ही घोषणा आयोजित केलेल्या भारत एआय शक्ती या कार्यक्रमादरम्यान करण्यात आली. हा उपक्रम आगामी इंडिया-एआय इम्पॅक्ट समिट २०२६ च्या पूर्वसंध्येला होता. या कार्यक्रमात इलेक्ट्रॉनिक्स आणि आयटी मंत्री अश्विनी वैष्णव, अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण आणि आंध्र प्रदेशचे मुख्यमंत्री एन. चंद्राबाबू नायडू यांच्यासह इतरांनी उपस्थिती लावली.
अमेरिकेबाहेर आम्ही गुंतवणूक करणार असलेले हे सर्वात मोठे एआय हब आहे, असे गुगल क्लाऊडचे सीईओ थॉमस कुरियन यांनी औपचारिक करारावर स्वाक्षरी करण्यासाठी येथे आयोजित कार्यक्रमात सांगितले.
हे हब गिगावाॅट-स्केल संगणक क्षमता, एक नवीन आंतरराष्ट्रीय समुद्राखालील प्रवेशद्वार आणि मोठ्या प्रमाणात ऊर्जा पायाभूत सुविधांचा मेळ घालते. याद्वारे आम्ही भारतातील उद्योग आणि वापरकर्त्यांपर्यंत आमचे उद्योग-अग्रणी तंत्रज्ञान पोहोचवू, ज्यामुळे एआय नवोपक्रमाला गती मिळेल आणि देशभरात वाढ होईल, असे गुगलचे सीईओ सुंदर पिचाई यांनी एक्सवरील एका पोस्टमध्ये म्हटले आहे.
गौतम अदानी यांच्या समूहाची प्रमुख कंपनी अदानी एंटरप्रायझेसने सांगितले की, त्यांची संयुक्त उद्यम कंपनी अदानीकॉनएक्स आणि गुगल विशाखापट्टणममध्ये भारतातील सर्वात मोठे एआय डेटा सेंटर कॅम्पस आणि नवीन हरित ऊर्जा पायाभूत सुविधा विकसित करतील.
अदानी समूहाचे अध्यक्ष गौतम अदानी यांनी सोशल मीडिया पोस्टमध्ये म्हटले आहे की, विशाखापट्टणममध्ये कृत्रिम बुद्धिमत्तेच्या मागणीसाठी डिझाइन केलेल्या क्षेत्रात भारतातील सर्वात मोठे एआय डेटा सेंटर कॅम्पस बांधण्यासाठी गुगलसोबत भागीदारी करण्याचा अदानीला अभिमान आहे, असे त्यांनी म्हटले आहे.
ते म्हणाले की, या सुविधेत डीप लर्निंग, न्यूरल नेटवर्क प्रशिक्षण आणि मोठ्या प्रमाणात एआय मॉडेल अनुमानासाठी आवश्यक असलेले टीपीयू आणि जीपीयू-आधारित संगणकीय शक्ती असेल आणि आरोग्यसेवा आणि शेतीपासून ते लॉजिस्टिक्स आणि वित्त या भारतातील सर्वात महत्त्वाच्या क्षेत्रांसाठी एआय-चालित उपायांना गती देणारी एक परिसंस्था तयार केली जाईल.
विशाखापट्टणममध्ये उद्देश-निर्मित, गिगावाॅट-स्केल डेटा सेंटर स्थापन करण्यासाठी गुगलने भारती एअरटेलसोबत भागीदारी केली आहे आणि याची खात्री केली आहे की भारतातील मागणी असलेल्या एआय वर्कलोड्स हाताळण्यासाठी सुविधा ऑप्टिमाइझ केली आहे.
या प्रकल्पाचा एक भाग म्हणून, एअरटेल विशाखापट्टणममध्ये एक अत्याधुनिक केबल लँडिंग स्टेशन (सीएलएस) स्थापन करेल जे गुगलच्या नवीन आंतरराष्ट्रीय सबसी केबल्सचे आयोजन करेल. टेलिकॉम सेवा प्रदाता लवचिकता आणि क्षमता वाढवण्यासाठी प्रकल्पाचा एक भाग म्हणून एक मजबूत, उच्च-क्षमता, कमी-विलंबता असलेले इंट्रा-सिटी तसेच इंटर-सिटी फायबर नेटवर्क तयार आणि व्यवस्थापित करेल.
या प्रकल्पात आंध्र प्रदेशात नवीन ट्रान्समिशन लाइन्स, स्वच्छ ऊर्जा निर्मिती आणि नावीन्यपूर्ण ऊर्जा साठवणूक प्रणालींमध्ये सह-गुंतवणूक होईल, असे गुगलने म्हटले आहे.
एकूण ३० हजार रोजगार
एआय हब प्रकल्पामुळे आंध्र प्रदेशात नजीकच्या कालावधीत ५,०००-६,००० थेट रोजगार तर एकूण २०,०००-३०,००० रोजगार निर्माण होण्याची अपेक्षा आहे.
सरकारकडून स्वागत
पंतप्रधान मोदी सरकारच्या काळात २०१४ पासून अनेक धोरण सक्षम करणारे प्रशासनाचा भाग आहेत. आंध्र प्रदेशचे मुख्यमंत्री नायडू यांनी त्यांच्या आधीच्या कारकीर्दीत डिजिटल पायाभूत सुविधा वाढवण्यासाठी ते काय करू शकतात हे दाखवून दिले आहे. येथे हे योग्य ठिकाण आहे.
- सीतारामन, अर्थमंत्री
राज्यात गुगलच्या गुंतवणुकीसाठी जलद मंजुरी दिल्याबद्दल मी आंध्र प्रदेश सरकारचे कौतुक करतो. हे डेटा सेंटर एआय मिशनचा एक भाग असेल. हे एआय पायाभूत सुविधा वाढवेल. तरुणांना आणि स्टार्टअप्सना त्यांच्या उत्पादनांसाठी आणि त्यांच्या सेवांसाठी आवश्यक असलेल्या सुविधा मिळतील. एआय क्षेत्रात येणाऱ्या संधींचा फायदा घेण्यासाठी देशातील तरुणांना कौशल्य वाढविण्याचे आवाहन मी करतो. -
अश्विनी वैष्णव, माहिती मंत्री
गुगलने यापूर्वी अमेरिकेच्या गुंतवणुकीची घोषणा केली आहे. १० अब्ज डॉलरची गुंतवणूक केली. ती त्यांनी १५ अब्ज डॉलरपर्यंत वाढवली. या गुंतवणुकीमुळे राज्यातील आर्थिक क्रियाकलापांना चालना मिळेल आणि शिक्षण आणि वीज यासह विविध क्षेत्रांमध्ये सकारात्मक परिणाम होईल, तसेच प्रत्यक्ष आणि अप्रत्यक्ष रोजगाराच्या मोठ्या संधी निर्माण होतील.
चंद्राबाबू नायडू, मुख्यमंत्री, आंध्र प्रदेश
कुठे असेल हब?
आंध्र प्रदेशातील विशाखापट्टणम येथील एआय हब हे अमेरिकेबाहेर गुगलचे सर्वात मोठे असेल आणि त्यात १ गिगावॅट डेटा सेंटर कॅम्पस, नवीन मोठ्या प्रमाणात ऊर्जा स्रोत आणि विस्तारित फायबर-ऑप्टिक नेटवर्क समाविष्ट असेल.
