नवी दिल्ली: सप्टेंबर २०२४ मध्ये भारतातील आयात वस्तूंची महागाई २ टक्क्यांनी वाढून १३ महिन्यांच्या उच्चांकावर पोहोचली असल्याची माहिती स्टेट बँक ऑफ इंडियाने (एसबीआय) आपल्या एका अहवालात दिली आहे. आयात केलेल्या वस्तूंच्या वाढत्या किमती देशाच्या एकूण महागाईला झपाट्याने वाढण्यास हातभार लावत आहेत. सोने, तेल, फॅट आणि रासायनिक पदार्थांच्या वाढत्या किमतींमुळे महागाई वाढत आहे. आयात केलेल्या उत्पादनांच्या उच्च किमतीमुळे देशातील वस्तू आणि सेवांच्या किमतीमध्ये वाढ झाल्याने महागाई वाढत असल्याचे एसबीआयने अहवालात म्हटले आहे.
आयात वस्तूंमुळे महागाई वाढत असल्याबद्दल चिंता व्यक्त करताना अहवालात म्हटले आहे की, एकूण महागाईवाढीमध्ये आयातीत वस्तूंच्या महाग होण्याचा हिस्सा वाढला आहे. आयातीत वस्तूंच्या महागाईचा दर सप्टेंबरमध्ये २ टक्क्यांनी वाढला आहे, जो गेल्या १३ महिन्यांतील सर्वाधिक आहे. सोने, तेल आणि चरबी आणि रासायनिक उत्पादनांच्या किमती वाढवण्यात सर्वाधिक योगदान दिले आहे.
किरकोळ महागाई नऊ महिन्यांच्या उच्चांकावर
देशात महागाई सातत्याने वाढत असताना आयात महागाईचे आकडे समोर आले आहेत. भारतातील किरकोळ महागाई सप्टेंबर २०२४ मध्ये ५.५ टक्क्यांच्या नऊ महिन्यांच्या उच्चांकावर पोहोचली. ऑगस्टमध्ये हा दर ३.६५ टक्के होता. किरकोळ महागाई वाढण्यामागे प्रामुख्याने खाद्यपदार्थाच्या किमती वाढल्या होत्या. अन्न आणि पेय पदार्थाची महागाई ऑगस्टमध्ये ५.३० टक्के आणि सप्टेंबर २०२३ मध्ये ६.३० टक्क्यांवरून सप्टेंबरमध्ये ८.३६ टक्के झाली. अन्न क्षेत्रात, भाज्यांच्या किमतींमध्ये लक्षणीय वाढ झाली आहे, ज्यामुळे एकूण महागाई दरात २.३४ टक्के योगदान आहे.
सप्टेंबरमध्ये सोन्याचे आयात मूल्य १०.०६ अब्ज डॉलरवर
व्यापार जगताच्या नव्या आकडेवारीनुसार देशात सोन्याच्या आयातीत मोठी वाढ झाली आहे. सप्टेंबर २०२४ मध्ये देशाने १०.०६ अब्ज अमेरिकन डॉलर किमतीचे सोने आयात केले. गेल्या वर्षी याच महिन्यात ४.९४ अब्ज डॉलरचे सोने आयात करण्यात आले होते. या वर्षी जानेवारीनंतर सप्टेंबरमध्ये सर्वाधिक सोने आयात करण्यात आले. केवळ ऑगस्ट २०२४ मध्ये, मूल्याच्या दृष्टीने सोन्याच्या आयातीत १०३.७ टक्क्यांनी वाढ झाली, तर एप्रिल ते ऑगस्ट या कालावधीत आयात २५.२ टक्क्यांनी वाढली. तथापि, उलाढालीच्या संदर्भात, सोन्याच्या आयातीत संमिश्र कल दिसून आला. ऑगस्टमध्ये ६२.२४ टक्के वाढ झाली, परंतु एप्रिल-ऑगस्ट कालावधीत २.१८ टक्क्यांनी घट झाली.
आयात केलेल्या वस्तूंच्या किमती वाढल्याने अर्थव्यवस्थेवर दबाव वाढतो
आयात वस्तूंच्या महागाईचा वाढता हिस्सा भारतीय अर्थव्यवस्थेवर महागाईचा दबाव वाढवतो. भारत सोने आणि खाद्यतेलासारख्या जीवनावश्यक वस्तूंची आयात करत असल्याने वाढत्या जागतिक किमतींचा परिणाम देशांतर्गत महागाईच्या वाढीस हातभार लावतो. सोन्याच्या आयातीतील तीक्ष्ण वाढ, मूल्य आणि परिमाण या दोन्ही बाबतीत, बाह्य घटक देशांतर्गत बाजारपेठांवर कसा परिणाम करत आहेत हे देखील अधोरेखित करते.
