नवी दिल्ली : जीएसटी कौन्सिलने मंजूर केलेल्या वस्तू आणि सेवा कर (जीएसटी) रचनेच्या तर्कसंगतीकरणामुळे येत्या काही महिन्यांत, उत्सवाच्या हंगामाच्या सुरुवातीशी जुळवून घेताना वस्तू स्वस्त होऊन खरेदीत लक्षणीय वाढ होण्याची अपेक्षा आहे, असे जागतिक गुंतवणूक बँक मॉर्गन स्टॅनलीने म्हटले आहे.
ताज्या संशोधन अहवालात फर्मने अधोरेखित केले की विद्यमान चार-स्तरीय जीएसटी दर प्रणालीपासून १८ टक्के मानक दर आणि ५ टक्के गुणवत्ता दराच्या सरलीकृत दोन-दर रचनेकडे बदल केल्याने ग्राहकांना विविध वस्तू आणि सेवा अधिक परवडतील. तंबाखू उत्पादने आणि लक्झरी वस्तूंसारख्या काही निवडक वस्तूंसाठी ४० टक्के विशेष दर सुरू राहील.
आम्हाला अपेक्षा आहे की, सुधारित परवडणारी क्षमता वापराला चालना देईल, विशेषतः नवीन जीएसटी कर रचना उत्सवाच्या हंगामाच्या सुरुवातीपासून लागू होत असल्याने अप्रत्यक्ष कर कपात व्यापक पद्धतीने मागणी वाढविण्यास मदत करेल, विशेषतः कमी उत्पन्न असलेल्या कुटुंबांना फायदा होईल, असे अहवालात म्हटले आहे.
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी स्वातंत्र्यदिनाच्या भाषणात कर व्यवस्था सुलभ करण्यासाठी आणि ग्राहकांना फायदा देण्यासाठी पुढील पिढीतील जीएसटी सुधारणांबद्दल केलेल्या घोषणेनुसार, नवीन जीएसटी दर २२ सप्टेंबरपासून लागू होणार आहेत.
नवीन ४० टक्के टप्प्यातून ४५ हजार कोटी मिळणार
मॉर्गन स्टॅनलीच्या मते, या सुसूत्रीकरणाचा निव्वळ आर्थिक परिणाम ४८,००० कोटी रुपये किंवा जीडीपीच्या सुमारे ०.१३ टक्के होईल, असा सरकारचा अंदाज आहे. त्यामध्ये ९३,००० कोटी रुपयांचा महसूल गमावला आहे आणि नवीन ४० टक्के स्लॅबमधून ४५,००० कोटी रुपयांचा महसूल मिळणार आहे.
दरांचे सुसूत्रीकरण केल्याने दैनंदिन जीवनावश्यक वस्तू, आरोग्यसेवा वस्तू आणि ग्राहकोपयोगी वस्तूंच्या विस्तृत श्रेणीला फायदा होतो. उदाहरणार्थ, केसांचे तेल, शाम्पू, टूथपेस्ट आणि शेव्हिंग क्रीम यांसारख्या वैयक्तिक काळजी उत्पादनांवरील जीएसटी १८ टक्क्यांवरून ५ टक्क्यांपर्यंत कमी करण्यात आला आहे, तर बटर आणि तूप यांसारख्या दुग्धजन्य उत्पादनांवर आता पूर्वीच्या १२ टक्क्यांऐवजी ५ टक्के जीएसटी आकारला जाईल. वैयक्तिक आरोग्य विमा आणि जीवन विमा प्रीमियम आता जीएसटीमधून पूर्णपणे वगळण्यात आले आहेत.
