आजच्या तंत्रज्ञानप्रधान जीवनशैलीत बहुतेक लोक खुर्चीवर बसणे पसंत करतात. ऑफिसमध्ये काम करणे, जेवण करणे, अगदी आराम करणे सर्वच क्रिया खुर्चीवर, सोफ्यावर बसून केल्या जातात. परंतु, या सोयीमुळे आपल्या शरीरातील काही महत्त्वाच्या स्नायूंचा वापर कमी होतो आणि अनेकदा पोस्चरमध्ये बिघाड, पाठदुखी व पचनसंस्थेतील समस्या निर्माण होतात.
जमिनीवर बसण्याची सवय ही प्राचीन आणि नैसर्गिक पद्धत आहे, जी शरीरासाठी अनमोल फायदे देते. चला पाहूया जमिनीवर बसण्याचे काही ठळक आरोग्यदायी फायदे :
शरीराची मुद्रा सुधारते
जमिनीवर बसल्यास आपली पाठ सरळ ठेवावी लागते आणि मानेवर नैसर्गिक ताण येतो. त्यामुळे आपोआपच मुद्रा सुधारते. जे लोक नियमितपणे खुर्चीवर बसतात, त्यांना बऱ्याचदा पाठ व मानेच्या स्नायूंमध्ये बिघाड जाणवतो.
स्नायूंचे बळकटीकरण
जमिनीवर बसताना मान, पाठ, पोट आणि हिप्सच्या स्नायूंवर नैसर्गिक ताण येतो. यामुळे या स्नायूंचा विकास होतो, बळकटी येते आणि शरीर अधिक मजबूत बनते.
पाठदुखीपासून आराम
सतत खुर्चीवर बसल्यामुळे माकडहाडावर ताण निर्माण होतो. परंतु जमिनीवर बसल्याने पाठीचा कणा ताणतो आणि त्या भागातील स्नायू सक्रिय होतात, ज्यामुळे पाठदुखी कमी होते.
हिप्स आणि गुडघ्यांचे स्नायू बळकट होतात
मांडी वाकवून बसण्याची क्रिया हिप्स आणि गुडघ्यांच्या स्नायूंना मजबूत बनवते. हिप्सची लवचीकता टिकून राहते आणि चालताना किंवा उठताना त्रास कमी होतो.
पचनसंस्था सुधारते
जेव्हा आपण जमिनीवर बसून जेवतो, तेव्हा पुढे वाकणे आणि मागे सरकणे या हालचालींमुळे पोटाच्या स्नायूंवर हलका दाब पडतो. या प्रक्रियेत अन्न सहजपणे पचते आणि पचनक्रिया सुरळीत राहते.
लवचीकता आणि संतुलन वाढते
जमिनीवर बसल्याने संपूर्ण शरीरात लवचीकता वाढते. नियमितपणे ही सवय केल्यास शरीर अधिक संतुलित बनते.
मानसिक आराम आणि जागरूकता
जमिनीवर बसल्यावर आपल्याला नैसर्गिक जागरूकता मिळते. ध्यान, योग किंवा साध्या बसण्याच्या क्रियेत मानसिक ताण कमी होतो, जे आधुनिक जीवनात फार महत्त्वाचे आहे.
जमिनीवर बसण्याची सुरुवात कशी करावी?
सुरुवातीला ५–१० मिनिटांपासून प्रारंभ करा.
वाकण्यासाठी आणि उठण्यासाठी सावधगिरी बाळगा.
हळूहळू बसण्याचा वेळ वाढवा.
जेवणासाठी किंवा ध्यानाच्या सत्रासाठी जमिनीवर बसणे अधिक उपयुक्त ठरते.
जमिनीवर बसण्याची सवय ही फक्त जुनी पद्धत नाही, तर आपल्या शरीरासाठी आणि मानसिक स्वास्थ्यासाठी अत्यंत फायदेशीर आहे. आधुनिक जीवनशैलीतही काही वेळासाठी खुर्चीला बाजूला ठेवून जमिनीवर बसणे आरोग्यासाठी एक साधा पण प्रभावी उपाय ठरतो.
