नवी दिल्ली : भारतीय स्वयंचिलत वाहन उद्योगाची उलाढाल आर्थिक वर्ष २०२४ मध्ये २० लाख कोटी रुपयांवर गेली आहे आणि आता देशात जमा झालेल्या एकूण जीएसटीमध्ये १४-१५ टक्के हिस्सा आहे, असे सियाम अध्यक्ष विनोद अग्रवाल यांनी सोमवारी सांगितले. देशातील प्रत्यक्ष आणि अप्रत्यक्ष रोजगार निर्मितीमध्ये वाहन क्षेत्राचाही मोठा वाटा आहे, असे अग्रवाल यांनी येथे ६४ व्या वार्षिक ‘एसीएमए’ सत्रात सांगितले.
भारतीय ऑटोमोटिव्ह उद्योग आणखी वेगाने वाढण्यास तयार आहे आणि देशाच्या विकासात मोठे योगदान देईल. भारतीय ऑटोमोटिव्ह उद्योगाने आर्थिक वर्ष २४ मध्ये रु. २० लाख कोटींची (सुमारे २४० दशलक्ष डॉलर) उलाढाल केली आहे. आम्ही देशात गोळा केलेल्या एकूण जीएसटीपैकी जवळपास १४-१५ टक्के योगदान देत आहोत. वाहन उद्योग देशाच्या जीडीपीमध्ये सध्याच्या ६.८ टक्क्यांवरून अधिकाधिक योगदान देईल. केवळ उलाढाल वाढीचा आकडा नाही, तर तंत्रज्ञानातील परिवर्तनही तितकेच महत्त्वाचे आहे, असेही ते म्हणाले.
ते म्हणाले की आयात अवलंबित्व कमी करण्यासाठी वाहन उद्योगाने स्थानिक उत्पादनासाठी ५० महत्त्वपूर्ण घटक ओळखले आहेत. सियामने ‘एसीएमए’ सोबत स्वदेशी उत्पादन वाढवण्याचा प्रवास सुरू केला आणि स्थानिकीकरण वाढवण्यासाठी स्वेच्छेने लक्ष्य ठेवले आहे. २०१९-२० च्या पायाभूत पातळींवरून आयात सामग्री ६० टक्क्यांवरून कमी करून २०२५ पर्यंत २० टक्क्यांपर्यंत कमी करण्यासाठी प्रयत्नशील आहोत. त्यामुळे पाच वर्षांत २० हजार ते २५ हजार कोटी रुपयांपर्यंत कमी करण्याचे लक्ष्य आहे. पहिल्या दोन वर्षांत ५.८ टक्के आयात कमी केली, असे अग्रवाल यांनी ‘एसीएमए’ वार्षिक सत्रात सांगितले.
पुढील पातळीवर जाण्यासाठी आणि उच्च तंत्रज्ञानाच्या महत्त्वपूर्ण वस्तूंचे उत्पादन सुरू करण्यासाठी उद्योग आयातीवर अवलंबून आहे. त्यामुळे उद्योगाने आता ५० गंभीर घटकांची यादी ओळखली आहे. आम्ही एसीएमए सदस्यांना भारतात उत्पादन सुरू करण्यासाठी प्रोत्साहन देत आहोत. त्यामुळे वाहन ‘ओईएम’ला स्थानिक पातळीवर या वस्तूंचा स्रोत मिळू शकेल. त्यातील बहुतांश वस्तू इलेक्ट्रिकल किंवा इलेक्ट्रॉनिक्स असल्याने अशा उच्च तंत्रज्ञानाच्या वस्तूंसाठी भारतात क्षमता आणि क्षमता विकसित करण्याची गरज आहे, असेही ते म्हणाले. २०२४ ते २०४७ पर्यंत तिसरी ऑटोमोटिव्ह मिशन योजना विकसित करण्याची गरज ओळखल्याबद्दल आम्ही अवजड उद्योग मंत्रालयाचे आभारी आहोत. ते या वर्षांमध्ये तीन वेगवेगळ्या टप्प्यांमध्ये - २०३० ते २०३७ आणि २०३७ ते २०४७ पर्यंत उद्योगाची वाढ कशी अपेक्षित आहे यावर व्यापक नियंत्रण ठेवतील, असे ते म्हणाले
या सत्रात बोलताना ऑटोमोटिव्ह कंपोनंट मॅन्युफॅक्चरर्स असोसिएशन (एसीएमए) च्या अध्यक्षा श्रद्धा सुरी मारवाह म्हणाल्या की, उद्योग ऑटोमोटिव्ह मिशन योजनेच्या तिसऱ्या आवृत्तीची वाट पाहत आहे. उद्योगाला विविध आव्हानांचा सामना करावा लागतो, विशेषत: कौशल्याची तफावत दूर करणे आणि आंतरराष्ट्रीय गुणवत्ता मानके राखणे गरजेचे आहे.
जागतिक पातळीवरही दमदार वाटचाल
अग्रवाल यांनी नमूद केले की, जागतिक पातळीवरही भारतीय वाहन उद्योगाची दमदार वाटचाल सुरू आहे. २०४७ पर्यंत देश विकसित भारताकडे कूच करत असताना आम्ही तिसरी सर्वात मोठी प्रवासी वाहन बाजारपेठ, सर्वात मोठी दुचाकी आणि तीन चाकी बाजारपेठ आणि तिसरी सर्वात मोठी व्यावसायिक वाहन बाजारपेठ बनलो आहोत, असे त्यांनी नमूद केले.