नवी दिल्ली : सरकारकडून भांडवली खर्चात वाढ आणि उपभोग दर आणि आयकर कपात आणि व्याजदरात कपात केल्याच्या परिणामी पुढील आर्थिक वर्षात भारताची जीडीपी वाढ ६.३ टक्क्यांवरून ६.५ टक्क्यांपेक्षा जास्त असेल, असा नवा अंदाज मूडीज रेटिंगने बुधवारी जाहीर केला.
बँकिंग क्षेत्रासाठी स्थिर दृष्टीकोन जाहीर करताना, मूडीजने म्हटले आहे की, भारतीय बँकांचे परिचालन वातावरण पुढील आर्थिक वर्षात अनुकूल राहणार असले तरी, अलिकडच्या वर्षांत असुरक्षित किरकोळ कर्जे, मायक्रोफायनान्स कर्जे आणि लहान व्यवसाय कर्जांमध्ये काही तणाव आहेत. मात्र, अलिकडच्या वर्षांत लक्षणीय सुधारणा झाल्यानंतर त्यांच्या मालमत्तेची गुणवत्ता मध्यम प्रमाणात कमी होईल, असेही त्यात म्हटले आहे. बँकांचा नफा पुरेसा राहील कारण दर कपातीमुळे निव्वळ व्याज मार्जिन (NIM) मध्ये किरकोळ घट होण्याची शक्यता आहे, असे त्यात म्हटले आहे.
मूडीजने म्हटले आहे की, २०२४ च्या मध्यात तात्पुरत्या मंदीनंतर भारताच्या आर्थिक विकासाचा वेग पुन्हा वाढेल आणि जागतिक स्तरावरील मोठ्या अर्थव्यवस्थांमध्ये सर्वात वेगवान जीडीपी वाढीची नोंद होईल. सरकारचा भांडवली खर्च, ग्राहकोपयोगी वस्तुंची विक्री वाढवण्यासाठी मध्यमवर्गीय उत्पन्न गटांसाठी आयकर कपात आणि आरबीआयने व्याजदरात कपात केल्याने आर्थिक सुलभता येऊन भारताची वास्तविक जीडीपी वाढ आर्थिक वर्ष २०२४-२५ मधील ६.३ टक्क्यांवरून २०२५-२६ साठी ६.५ टक्क्यांपेक्षा जास्त होईल, असे मूडीज रेटिंगने म्हटले आहे. अर्थ मंत्रालयाच्या आर्थिक सर्वेक्षणात पुढील आर्थिक वर्षात जीडीपी वाढीचा दर ६.३-६.८ टक्के राहण्याचा अंदाज व्यक्त केला आहे. अधिकृत अंदाजानुसार, चालू आर्थिक वर्षात जीडीपी वाढ ६.५ टक्के असेल.
किरकोळ महागाई दर ४.५ टक्क्यांपर्यंत घसरणार
देशाची वास्तविक जीडीपी वाढ जुलै-सप्टेंबर २०२४ तिमाहीत ५.६ टक्क्यांवर घसरली आणि पुढील तिमाहीत ६.२ टक्क्यांपर्यंत पोहोचली. २०२५-२६ या आर्थिक वर्षात भारताचा सरासरी किरकोळ महागाई दर मागील वर्षी ४.८ टक्क्यांवरून ४.५ टक्क्यांपर्यंत घसरण्याची अपेक्षा मूडीजने व्यक्त केली आहे. रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (आरबीआय) ने महागाईला आळा घालण्यासाठी मे २०२२ ते फेब्रुवारी २०२३ या कालावधीत आपला व्याजदर २५० आधार अंकांनी वाढवला. त्यामुळे कर्जदारांच्या व्याजदरात हळूहळू वाढ झाली. तर आरबीआयने फेब्रुवारी २०२५ मध्ये आपला व्याजदर पाव टक्क्यांनी कमी करून ६.२५ टक्क्यांवर आणला.
माफक व्याजदर कपातीची अपेक्षा
२०२४ च्या उत्तरार्धात आणि २०२५ च्या सुरुवातीस उदयोन्मुख देशांतील चलनांच्या तुलनेत अमेरिकन डॉलरच्या बळकटीने दर्शविल्याप्रमाणे, यूएस व्यापार धोरणांभोवती जागतिक अनिश्चितता, तसेच संबंधित बाजार आणि विनिमय दरातील अस्थिरता दरम्यान मध्यवर्ती बँक सावध भूमिका घेत असल्याने आम्ही पुढील व्याजदर कपात माफक राहण्याची अपेक्षा करतो, मूडीजने म्हटले आहे. आमची अपेक्षा आहे की आर्थिक वर्ष २०२५-२६ मध्ये कर्जवितरणाचा दर ११-१३ टक्क्यांपर्यंत घसरणार आहे. यापूर्वी मार्च २०२२ ते मार्च २०२४ च्या दरम्यान कर्ज वितरण १७ टक्क्यांनी वाढ झाली होती. कर्ज वितरण दर मंदावण्याचे कारण बँका ठेवींच्या विस्तारासह कर्जाची वाढ कायम ठेवण्याचा प्रयत्न करतात, असे मूडीजने म्हटले आहे.