मुंबई : न्यायवैद्यक शास्त्राचे आधुनिकीकरण करण्याच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल म्हणून, महाराष्ट्र सरकारने टप्प्याटप्प्याने सरकारी रुग्णालयांमध्ये डिजिटल शवविच्छेदन सुविधा सुरू करण्याचा निर्णय घेतला आहे.
या उपक्रमाची सुरुवात मुंबईतील केईएम रुग्णालय आणि जे.जे. रुग्णालयापासून होईल, जिथे कृत्रिम बुद्धिमत्तेवर आधारित इमेजिंग तंत्रज्ञानाचा वापर करून, पारंपरिक चिरा न देता शवविच्छेदन केले जाईल. शवविच्छेदनामध्ये अंतर्गत अवयवांची तपासणी करण्यासाठी आणि मृत्यूचे कारण निश्चित करण्यासाठी सीटी स्कॅन, एमआरआय आणि उच्च-रिझोल्यूशन इमेजिंग प्रणालींसारख्या प्रगत साधनांचा वापर केला जातो. ही बिन-आक्रमक पद्धत मृतदेह शाबूत ठेवते, त्याच वेळी डॉक्टरांना तपशीलवार आणि वैज्ञानिक विश्लेषण करण्याची संधी मिळते.
अधिकाऱ्यांच्या मते, या नवीन प्रणालीमुळे शवविच्छेदन निष्कर्षांची अचूकता वाढेल आणि अपघात, आत्महत्या, खून आणि इतर संशयास्पद मृत्यूंशी संबंधित प्रकरणांमधील तपासाला बळकटी मिळेल.
दीर्घकालीन नोंदी ठेवण्यास आणि न्यायालयीन कामकाजात भविष्यातील संदर्भासाठी उपयुक्त ठरेल. केईएम रुग्णालयातील वरिष्ठ डॉक्टरांच्या मते, न्यायवैद्यक विभागाने डिजिटल शवविच्छेदनाबाबत संबंधित समितीकडे आधीच एक प्रस्ताव सादर केला आहे.
पुढील आठवड्यात अतिरिक्त महानगरपालिका आयुक्त (आरोग्य) यांच्याकडे एक सविस्तर प्रस्ताव सादर केला जाईल. मंजुरी मिळाल्यानंतर, तो राज्य सरकारकडे पाठवला जाईल आणि त्यानंतर आवश्यक यंत्रसामग्री खरेदीसाठी निविदा प्रक्रिया सुरू केली जाईल, अशी माहिती डॉक्टरांनी दिली.
तज्ञांचा विश्वास आहे की, हे तंत्रज्ञान शवविच्छेदनासाठी लागणारा वेळ लक्षणीयरीत्या कमी करेल आणि आक्रमक प्रक्रिया टाळून शोकाकुल कुटुंबांच्या भावनिक संवेदनशीलतेची काळजी घेईल.
जलद शवविच्छेदन, कुटुंबांसाठी अधिक संवेदनशीलता
हे तंत्रज्ञान शवविच्छेदनासाठी लागणारा वेळ लक्षणीयरीत्या कमी करेल आणि आक्रमक प्रक्रिया टाळून शोकाकुल कुटुंबांच्या भावनिक संवेदनशीलतेची काळजी घेईल. जर हा पथदर्शी प्रकल्प यशस्वी ठरला, तर सरकार ही सुविधा राज्यातील इतर सार्वजनिक रुग्णालयांमध्ये विस्तारण्याची योजना आखत आहे, असा विश्वास व्यक्त करण्यात आला आहे. आरोग्यसेवेतील नावीन्य आणि न्यायव्यवस्थेच्या गरजा यांचा संगम हे पाऊल एक पुरोगामी सुधारणा म्हणून मोठ्या प्रमाणावर स्वागतार्ह आहे, जे आरोग्यसेवेतील नावीन्य आणि न्यायव्यवस्थेच्या गरजा यांना जोडते.