ठाणे : स्थानिक स्वराज्य संस्थांमधील काही ठिकाणी आरक्षणाने ५० टक्क्यांची मर्यादा ओलांडल्याच्या मुद्द्यावर सर्वोच्च न्यायालयात दाखल झालेल्या याचिकेवरील सुनावणीनंतर आता राज्यातील नगरपरिषद, नगरपालिका, महापालिका व जिल्हा परिषद निवडणुकांना मार्ग मोकळा झाला आहे. परिणामी अनेक दिवसांपासून संभ्रमात असलेल्या संभाव्य उमेदवारांनी सुटकेचा निःश्वास टाकला आहे.
याच पार्श्वभूमीवर ठाणे महापालिकेच्या आरक्षण प्रक्रियेत मात्र ५० टक्क्यांची मर्यादा ओलांडलेली नसल्याचे एका वरिष्ठ अधिकाऱ्यांनी स्पष्ट केले आहे. ठाण्यात आरक्षणाची टक्केवारी केवळ ३६ टक्के असल्याने महापालिकेची निवडणूक घेण्यात कोणतीही कायदेशीर अडचण येणार नाही. त्यामुळे ठाणे महापालिकेच्या निवडणुकीचाही मार्ग आता सुकर झाला आहे.
गेल्या तीन ते चार वर्षांपासून कोरोनामुळे आणि इतर तांत्रिक कारणांमुळे स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुका सतत पुढे ढकलल्या जात होत्या. त्यामुळे महापालिका प्रशासन प्रशासकांच्या हातीच राहिले आहे. मात्र सर्वोच्च न्यायालयाच्या सूचनांनंतर राज्य निवडणूक आयोगाने अंतर्गत तयारीला गती दिली आहे. काही नगरपालिका व नगरपरिषदांची निवडणूक जाहीरही झाली असून प्रचार मोहिमा सुरू झाल्या आहेत.
ठाण्यासह राज्यातील विविध शहरांमध्ये प्रभाग रचना आणि आरक्षण सोडतीची प्रक्रिया पूर्ण झाली आहे. काही शहरांमध्ये आरक्षण ५० टक्क्यांपेक्षा वाढल्याने ते प्रकरण सर्वोच्च न्यायालयात गेले होते; परंतु ठाण्यात ही परिस्थिती निर्माण झालेली नाही.
ठाण्यातील ३३ प्रभागांतून एकूण १३१ नगरसेवक निवडले जाणार आहेत. यापैकी ४७ जागा अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती आणि नागरिकांचा मागास प्रवर्ग (ओबीसी) यांच्यासाठी राखीव आहेत. त्यामुळे एकूण आरक्षण ३६% राहते.
राज्य निवडणूक आयोगाने दिलेले जागांचे आरक्षण
अनुसूचित जाती – ९
अनुसूचित जमाती – ३
नागरिकांचा मागास प्रवर्ग – ३५
सर्वसाधारण प्रवर्ग – ८४
यापैकी ६६ जागा महिलांसाठी आरक्षित आहेत.
महापालिकेची निवडणूक २०११ च्या जनगणनेनुसार होणार आहे
एकूण लोकसंख्या : १८,४१,४८८
अनुसूचित जाती : १,२६,००३
अनुसूचित जमाती : ४२,६९८
ठाणे महापालिकेतील १३१ जागांचे संपूर्ण विभाजन
सर्वसाधारण (पुरुष) – ४३
सर्वसाधारण (महिला) – ४१
नागरिकांचा मागास प्रवर्ग (पुरुष) – १७
नागरिकांचा मागास प्रवर्ग (महिला) – १८
अनुसूचित जाती (पुरुष) – ४
अनुसूचित जाती (महिला) – ५
अनुसूचित जमाती (पुरुष) – १
अनुसूचित जमाती (महिला) – २